Een jaar

Veel mensen denken dat een jaar lang is. Dat de rouw na een jaar minder is.
Sommigen zelfs dat je er dan overheen bent of dat je het een plekje hebt kunnen geven. Dat plekje…ik heb soms de neiging om te vragen waar dat plekje dan is. Ik snap heel goed dat sommigen er geen moer van begrijpen. Van rouw in zijn algemeenheid én dat het niet over gaat. Maar waarom erkennen ze niet gewoon de pijn, want dat doet het.
Oók na een jaar. Juist na een jaar.
Want in dat eerste jaar ben je alleen maar aan het overleven. Er moet van alles.
Dat geldt voor iedereen die een partner verliest of op jonge leeftijd een ouder.
Dus ook voor ons.

Ons jaar begon op 30 juli 2015.
Toen ik de laatste foto maakte van Julia en jou.
Jij zittend op een betonblok wat normaal onder de BBQ staat op onze geliefde camping in Vazerac. Julia die de tondeuse over je hoofd heen haalt. Dikke pret hadden jullie.

Daarna ging je even douchen om de kriebelharen weg te spoelen. Twee uur later was je er niet meer. Gevochten voor je leven. Door jou en vele anderen. Het mocht niet….je ging.
En wij bleven achter. We hadden niks in te brengen. Konden er niets aan veranderen. Stonden machteloos en raakten af en toe in paniek. Hoe moest dit nou? Hoe konden we verder? Tja, geen keuze. We moesten verder, dat werd veelvuldig tegen ons gezegd.
Ja hálloooo, dat hadden we zelf echt wel door. Vooral het móeten, in plaats van willen.
Want zonder jou is er geen zak meer aan. Toen niet. En nu nog niet.

Er brak een niemandsland aan. Tussen 30 juli toen je ons verliet en 12 augustus, toen we je moesten laten gaan. Ja het was een mooi afscheid. De warmte spatte ervan af. Daar hadden we met z’n allen wel voor gezorgd. In jouw geest, met humor, mooie woorden die jou recht deden, je favoriete bloemen en als uitsmijter het door jou gewenste kerstnummer.
Wat was ik trots op jouw Juul, die ’s nachts een kaart aan jou had geschreven om mee te geven in je kist én een waanzinnig mooie toespraak voor tijdens jouw afscheid. Met gevoel, voelbaar verdriet en toch vol kracht uitgesproken.

Maar terwijl het buiten 26 graden was en veel mensen daardoor gehoor konden geven aan de wens om in jouw zomertenu te verschijnen (korte broek en slippers) had ik het ijskoud. Ik zat te rillen op dat bankje op de eerste rij. Ik miste je. Ik wilde je uit die kist plukken.
Je vasthouden. Je nog een keer en nog een keer en nog een keer vertellen hoeveel ik van je hou. Je weer terughalen zodat we gewoon samen oud kunnen worden. Zoals we van plan waren.

Nog zoveel plannen, nog zoveel dingen om samen te doen. En in één klap is er geen samen meer. En mist Juul haar vader, die zó trots op haar was en zó ongelofelijk veel van haar hield. Gruwelijk oneerlijk. En dan nog wel het meest voor jou zelf. Want jij wilde zelf ook nog zoveel. Het ging top op je werk. Je maakte daar én privé een enorme ontwikkeling door. Je knokte en ging er voor 200% voor, op alle vlakken.
Maar er werd een gemeen stokje voor gestoken. Rotstreek, dat is het.

Nee ik ben nooit boos geweest. Tenminste, niet op jou. Dat schijnt een klassieke ‘rouwfase’ te zijn. Maar ik ben wèl pislink over het feit dat je er niet meer bent. En dat de glazen van onze gezamenlijke toekomst, als stel en als gezin, zo glashard zijn ingegooid.
Mensen die dan zeggen dat er ‘voor alles een reden is’ en ‘dat je niet meer krijgt dan je kunt dragen’ die kan ik enkel glazig aankijken. Als ik iets terug zou zeggen krijgen we absoluut ruzie. En dat is verspilde boosheid en verspilde energie.

Energie die ik heel goed voor andere zaken kan gebruiken. Zoals alle administratieve ellende. Of het in kaart brengen van de financiële situatie.
Die, als toevoeging op onze misère, ook nog eens niet zo best is. Omdat je je als hartpatiënt alleen tegen woekerpremies kunt verzekeren en er daardoor nog geen overlijdensverzekering was. En om overeind te blijven op de golven van rouw bijvoorbeeld. Want er zijn best pieken maar ook ongelofelijk diepe dalen.  Om te zorgen dat het goed blijft gaan met onze lieve dochter. De buitenwereld denkt dat het allemaal wel gaat.
En dat is ook eigenlijk wel zo. Op het uitvoerende vlak dan. Elke keer moet er weer iets. Gezeur met instanties, regelen van verklaring van erfrecht, aanpassing testament, informatie aanvragen en er dan steeds maar achteraan moeten blijven gaan. Om leren gaan met botterikken aan de andere kant van de telefoon, die notabene op een afdeling nabestaanden werken….
Gevoelsmatig overeind blijven is wel even een ander verhaal. Je gevoel kun je nog niet toelaten zolang je nog aan het overleven bent en het zo druk hebt met dit soort zaken.
Dus je komt er gewoon niet aan toe. Ja af en toe een huilbui, meestal onder de douche of
’s avonds in bed.

De eerste keer dat ik me realiseerde dat ik nooit meer jouw hulp in kon roepen was toen ik een oerkreet van zolder hoorde ‘MAAAAAAHAAAAAAAMMMMMM er zit een MEGASPIN op mijn kamer’. Ik dacht er het mijne van want dat soort teksten hoor ik ook bij een simpele hooiwagen. Maar helaas, dit keer overdreef ze niet…. Wat een jetser zeg!
Ik moest echt even slikken. Pakte toen het tennisracket op batterijen en ging de strijd aan. Dit was geen exemplaar wat ik met een glas en ansichtkaart durfde te redden.
Jammer voor je Spin Sebastiaan, we adopteren je niet. Met ingevouwen pootjes nog een doorsnee van 4 centimeter. We namen geen enkel risico en spoelden ‘m ook nog met loeiheet water weg.

Julia startte met school en de aftrap was een week naar de Ardennen, voor teambuilding met de klas/mentor. Daar ging ze. Vier weken nadat jij stierf. Lopend op de met jou uitgezochte bergschoenen en zeulend met de samen met jou gekochte rugzak. Van de Decathlon, uiteraard. Vier dagen afzien. Zes tot zeven uur per dag je eigen zooi rondzeulen in die rugzak. En haar rugzak zat nog net iets voller dan die van haar klasgenoten. En ik was voor het eerst vier dagen helemaal alleen thuis. Gelukkig startte ik toen ook met mijn werk. Twee weken na jouw uitvaart. En ging ik hier en daar mee-eten. Even weg uit dat akelig lege en kille huis, waar je na een avond samenzijn met vrienden toch echt naar terug moet.

In het weekend na Juuls thuiskomst kwam Pistache, onze lieve Franse kater, op zondagmiddag met zwaar hoofdletsel thuis. We waren totaal van de leg. Niet hij ook….
Gelijk naar de spoedarts en daarna was het 48 uur kritiek. Maar hij haalde het, met veel liefdevolle zorg en door enorm te knokken. Hij is daarna wat ‘anders’ geworden, een kater met niet aangeboren hersenletsel die extra aandacht vergt maar die we dat met veel liefde geven.

We hebben jouw verjaardag gevierd, met vrienden en een uitgebreide borrel. Ook nu weer veel mensen die kwamen en samen met ons het glas hieven. Op jou, op jouw leven, op het leven in het algemeen. Want onze menselijke kwetsbaarheid is voor iedereen in één klap goed duidelijk geworden.

We kregen begin december een verbouwing tussendoor. Drie weken in de ellende zitten om daarna een pracht van een keuken te zien ontstaan. Waarbij we her en der ‘gast aan tafel’ mochten zijn, wat waren we daar dankbaar voor. Dat scheelde veel afwas in de badkamer….
Onze keuken, met jouw gadgets. Een afzuigkap die je bij de hoogste booststand bijna opzuigt en langzaam dimmende ledverlichting heeft, een vaatwasser met binnenverlichting én een lichtindicator op de vloer zodat we kunnen zien welk programma er draait en hoe lang het nog duurt. En niet te vergeten, het hardstenen blad waarvan jij nog grappend zei ‘dat zijn hele dure grafstenen in die afmeting’. Tja…toch kon ik ook daar weer even om grijnzen toen de monteur ze zuchtend en steunend binnenreed en plaatste.

In december, by far jouw favoriete maand, hebben we ook onze vermaarde Kerstavondtraditie met glühwein voortgezet. Veel vrienden maakten tijd vrij om deze avond samen met ons door te brengen. Dat voelde warm, in alle opzichten.

De welbekende ‘day after’ deed me in december even de das om. Want als er na elke zware dag geen enkele dag is om bij te komen omdat de feestdagen elkaar maar opvolgen en het verdriet geen uitweg vindt dan raakt je brein overbelast.
Kerstavond, 1e en 2e Kerstdag, onze trouwdag, Oud en Nieuw…..niet te doen eigenlijk en toch deden we het. Omdat het ook onze favoriete tijd was en is. Geen kerstboom want we hadden sinds oktober een klein rood monster in huis en waren blij dat we eindelijk een beetje uit de chaos waren na de keukensessie. We worden verrast door twee lieve bevriende stellen die ons mee uit eten nemen op 27 december, zo krijgt onze trouwdag toch een mooie invulling bij La Cubanita. Met veel gezelligheid, gelach en natuurlijk opnieuw een toast op jou. Lief als mensen daaraan denken en iets regelen.

Op 1 januari opende ik net als voorgaande jaren onze ‘positivity jar’ met briefjes waarop wij mooie, lieve, bijzondere en speciale momenten schreven. Ik vond briefjes terug die jij erin had gestopt en er volgde een mega huilbui. Omdat ik me goed realiseerde dat jij nooit meer een briefje in deze pot zal stoppen. Dat ik jou achterlaat in het oude jaar. Dat we 2016 altijd zullen zien als het eerste jaar zonder jou.

In januari vierde Juul haar 17e verjaardag. De 1e zonder jou….
Haar verjaardag viel precies in de toetsweek. Maar ook dat losten we creatief op. Op vrijdag 15 januari vierde ze het met vrienden thuis, om 23:45 sjouwde ik bubbels naar binnen zodat we haar om 00:00 toe konden zingen.

Van één van haar vriendinnen kreeg ze een waanzinnig mooi cadeau. Een dagtrip naar Parijs. Op 10 maart was het zo ver. Ze genoten. En ik volgde onze dochter en vriendin op afstand, via een databundel en where’s my iPhone, als een overbezorgde moederkloek.

April, mijn verjaardag. Zó géén zin in om het te vieren. Dus het schuren van de vloer wat nog in de planning stond mooi in die week ingepland. Weer kregen we hulp van lieve mensen, bij het leegsjouwen van de woonkamer en vijf dagen later – op mijn verjaardag weer alles terugsjouwen. Het meubilair paste precies in de ter beschikking gestelde bus. Wat was ik ook daar dankbaar voor, want de kast van Omi in de tuin was echt geen optie.

In die week stond nog iets anders gepland. Twee dagen voor mijn verjaardag, op dinsdag 26 april, waren de opnames voor Bakkie Troost. Mijn eerbetoon aan jou, op het landgoed van Kasteel Duivenvoorde. In de snijdend koude wind en met de ene na de andere hagelbui op ons kop vertelde ik over onze liefde, over het moeten verliezen van de allerliefste man en vader die ik ken. Normaal duren de opnames 1,5 tot 2 uur. Wij waren 5 uur bezig, weliswaar met een lunch tussendoor toen de hagel echt niet te harden was.

Nog een afscheid volgde, van een geheel andere orde maar toch ook pijnlijk.
De verkoop van onze oude Flyer en het bagagewagentje. Zo scheelt het kosten qua stalling en we gaan er toch geen gebruik meer van maken. Tja, rationeel denken moet tenslotte ook gewoon in zware tijden.

We bedachten dat we toch wel graag een gedenkplek voor jou wilden inrichten. En we vertelden dit aan jouw ouders. We hebben die plek samen voor jou geregeld. Je vader heeft een prachtig ontwerp voor jouw gedenksteen gemaakt, passend bij jou. Met jouw bloemen, strak, warm en vol liefde. In juni was het graf klaar. En het voelde goed. Hoewel, het liet ook een leegte achter. Weer een afscheid. Weer een teken dat het definitief is.

Een mijlpaal komt voorbij als Juul dankzij jouw ouders aan haar rijlessen kan beginnen.
Oh wat zou je daar een pret om gehad hebben en haar dágen van tevoren hebben geplaagd door Appjes naar vrienden te sturen dat ze vooral op die en die dag om zo en zo laat binnen moesten blijven. Niets van dat alles. Alleen een geëmotioneerde moeder die haar dochter weg ziet rijden…en die apetrots is als bij terugkomst wordt gezegd dat de instructrice haar een natuurtalent vindt. Ik hoor het je gewoon zeggen “Dat heeft ze van mij”.

Op 8 juni gaan we naar Adele in de Ziggo Dome. Ruim een half jaar naar uitgekeken en het was iedere eurocent van dat belachelijk dure concertkaartje waard. Toch fijn dat ik nog vakantieuren kon laten uitbetalen. Dit was dus een minivakantie, even weg uit onze harde realiteit. Wat een geweldig optreden, wat een leuk mens! We genoten, met volle teugen.

Op 25 juni doen we Parijs even dunnetjes over. Lang leve het 20-jarig bestaan van de Thalys wat gevierd wordt met een kortingsactie.
Ditmaal gaan we met z’n viertjes. Juul, dezelfde vriendin en haar moeder en ik.
Het wordt een fijne dag. Ik mis je maar als het me eventjes teveel wordt zie ik in een stalletje langs de Seine een mooie tekening van zonnebloemen hangen en ik herpak me. Om de rest van de dag volop te genieten. Van de wandeling door en de lunch in Les Tuilleries. Mooie herinneringen herleven.
En nieuwe ontstaan. Shopppende pubermeiden op de Champs Elisees.
Samen naar La Durée voor dure maar ongeëvenaard lekkere macarons. En heerlijk eten in een bistro tegenover Gare du Nord voordat we weer in de Thalys stappen op weg naar huis.

Juuls liefde voor muziek is gelukkig fier overeind gebleven. Ze treedt op tijdens een middag van de Drumschool in De Tobbe en koopt een nieuwe gitaar en versterker.

Het jaar gaat voort. De ruiten in de woonkamer werden ook nog even vervangen.
Want ik won een prijs via Facebook/ING en mocht op hun kosten een klus laten uitvoeren. De grote woonkamerruit was lek dus die keuze was snel gemaakt….

We zijn dit jaar ook op vakantie geweest. Of misschien was het dit jaar meer een reis.
Een reis met z’n tweetjes,  1150 km van huis, in één dag gereden – niet gepland, het liep gewoon zo. Met de liefdevol uitgeleende Holtkamper van mijn collega. Wat een uitkomst dat dit kon. Om 7:45 op ons gemak vertrokken en diezelfde avond op het zo bekende terras op de heuvel, met een rosé en pizza.

De signalen die doorkwamen op die bijzondere plek waren legio. Je was er écht bij.
We hebben een deel van jouw as uitgestrooid in een zonnebloemveld langs je favoriete mountainbikeroute. Zo ben je ook daar een beetje thuis. Want dat jij je daar thuis voelde was een feit. Ik ben ook blij dat je, voor je stierf, nog ruim twee weken hebt kunnen fietsen, BBQ-en, zwemmen, lezen in je hangmat, kletsen met Eric, vroeg in de morgen met de poezen hebt gekroeld op het nog lege terras….dat was je zó gegund.

Wat in december in Maastricht en juni in Parijs niet lukte door volle prikkers in de kapel of een gesloten Notre Dâme i.v.m. een concert lukte in Cahors wel. Eíndelijk konden we een kaarsje voor je aansteken. Driemaal is scheepsrecht. En misschien moest het ook wel juist daar….

We zijn met z’n vieren op stap geweest in het weekend van jouw sterfdatum. Op 30 en 31 juli naar Amsterdam.  Juul, je ouders en ik. Je vader had een mooi programma gemaakt voor deze lastige dagen. Koffie op terras, naar museum ‘Feest op Solder’, rondvaart, drankje op terras, omkleden, eten, theater….
Het was mooi om zo samen op pad te zijn, fijn om die dag samen door te brengen en de klok niet thuis vooruit te zitten kijken. Ja tussen 13:00 en 15:00 had ik het moeilijk.
Maar ik was niet de enige. En dat bood steun, veel steun. Gedeelde smart is halve smart, dat is geen cliché maar echt zo. Ook al doet die smart op halve kracht nog gruwelijk veel pijn, het helpt wel. En ook nu was je erbij. Overal zonnebloemen. Het mag dan wel het seizoen zijn maar het is wel mooi dat we ze overal tegenkwamen als we even op een terrasje zaten, een museum bezochten of gingen lunchen. Ook ’s avonds stonden ze in de foyer van het Nieuwe De la Mar theater. Waar we ook voluit konden lachen om een geweldige theatervoorstelling. Zo was ook de humor weer vertegenwoordigd.

Zondag ontbijten op het terras, we boften met het weer!
Door naar het Begijnhof en lunchen aan het water. Nog langs Het Kattenkabinet en op de terugweg inkopen doen bij AH en het Vlaamsch Broodhuys. Gebakjes voor bij de thee en een heerlijke broodmaaltijd als afsluiter. Juul ging die avond nog logeren bij een vriendin en ik lag er vroeg in. Gesloopt….emotie maakt moe…..

Het afgelopen weekend heb ik eindelijk alle kampeerzooi opgeruimd. Je zou bijna een vliegvakantie boeken i.p.v. kamperen, als we niet wisten hoe fijn de rust en het gras onder je voeten voelt…. En zondag heb ik me gestort op je gereedschap.
Mán wat heb jij in de loop der jaren een hoop verzameld!
En wat moeten we eigenlijk met twéé schroeftollen….?!
Enfin, het was nog niet eenvoudig voor deze suffe klusmuts zonder ervaring maar het is me toch gelukt. De poster van het zonnebloemveld naast de camping hangt!
Met een welverdiend glas rosé toe.

En nu is het bijna 12 augustus. En zijn we zo door dat hele eerste jaar heen.
Het gemis…het is niet minder. Sterker nog, het wordt met de dag meer.
Omdat nu de tijd voor het voelen aanbreekt. Het besef, nooit meer is voor altijd.
En AAA is een term die ik nog niet kende maar die ik dit jaar al vaak heb gebruikt, in gedachten, Altijd Alles Alleen. Natuurlijk kun je hulp krijgen als je erom vraagt. Dat dat vragen om die hulp zo verschrikkelijk lastig is begrijpen ook veel mensen niet. Maar het is wel zo. En als je erom vraagt is het ook best begrijpelijk als mensen nee zeggen. Want iedereen heeft het druk. En dan komt de AAA dus vanzelf weer om de hoek kijken.
En die AAA geldt niet alleen bij uitvoerende praktische zaken. Maar juist ook bij denk- en gevoelsdingen. Bij zorgen. Bij medische ellende. Want ook dat kregen we er bij dit jaar.
De zorg om de gezondheid. Van Juul én mij. Onderzoeken lopen nog en we blijven onder controle. Met in het achterhoofd weer die kwetsbaarheid…

Vrijdag 12 augustus ben ik vrij. Net als elke vrijdag.
Toch is dit niet net als elke vrijdag.
Julia heeft nog vakantie.
Ze voorspellen herfstachtig weer, wat een contrast met vorig jaar.
Toen vielen de mussen van het dak.
Dit jaar dus maar sneakers in plaats van slippers.
Een lange broek in plaats van een jurk en korte broek.
En naar de film in plaats van een uitvaart.
Expres een vrolijke film ‘The Secret life of Pets’.
En ’s avonds nemen we jouw ouders mee uit eten.
Want ook voor hen is dit een rotdag. En net zoals zij hun best deden op jouw sterfdag voor ons doen wij dat op de dag van jouw uitvaart voor hen. Met liefde.

Rouw gaat niet over. Niet na een jaar. Rouwen duurt een leven lang.
En weet je lief, dat is ook goed. Waar veel liefde was is ook veel verdriet.
Na dat eerste jaar komt nu eindelijk ruimte voor het verdriet.
Ja dat voelt K*T!
Maar ik heb besloten om me eraan over te geven. Om te gaan voelen.
Omdat dat alleen maar bevestigd dat ik grenzeloos veel van je hou.
Want dat doe ik Tjebbe, elke dag een beetje meer XXX